In de top-10 van onderwerpen waarvoor ons Kennis-en adviescentrum benaderd wordt neemt de kwaliteit van zorg een prominente plaats in. Dit is dan ook een belangrijk onderwerp.
Kwaliteit van zorg is afhankelijk van een groot aantal factoren, zoals de aanwezigheid en deskundigheid van begeleiders, materiële voorzieningen zoals huisvesting, ondersteuning van de begeleiders door deskundigen, manieren van werken, etc. Instellingen zijn verplicht een kwaliteitsbeleid te ontwikkelen waarin dit allemaal beschreven wordt, en de cliëntenraden hebben hierover een zogenaamd verzwaard advies. Zorgkantoren stellen bij de inkoop van de zorg aan de zorgaanbieders ook eisen ten aanzien van de kwaliteit van de zorg. Eigenlijk zou het dus niet fout moeten gaan, maar helaas is de werkelijkheid soms anders.
KansPlus is van mening dat het de verantwoordelijkheid is van de zorgaanbieder om, in goede samenspraak met cliënten en vertegenwoordigers, het werk zo te organiseren dat het leidt tot de door ons gewenst uitkomst: een goede kwaliteit van leven voor mensen met een verstandelijke beperking. Op papier kan het beleid of de organisatiestructuur er prima uitzien, maar als het niet leidt tot een goede kwaliteit van leven is het onvoldoende.
Los van de belangrijke rol van de cliëntenraad ten aanzien van het formele kwaliteitsbeleid, kunt u als belangenbehartiger van uw verwant ook een belangrijke rol spelen in het verbeteren van de de kwaliteit van de zorg. In dit hoofdstuk van de website willen we hiervoor enkele punten naar voren halen waar u misschien iets mee kunt.
- kwaliteit door dialoog
- de visie van de organisatie
- protocollen en procedures
- het team
- de cultuur van de leefomgeving
- leeftijd bewuste zorg
- omgaan met risico’s
Protocollen en procedures
De manier waarop de kwaliteit nu wordt georganiseerd heeft vooral te maken met de manier van werken in de organisatie en vooral het centraal vastleggen van procedures en protocollen. Algemene procedures en protocollen kunnen echter wel in algemene zin leiden tot kwaliteit van zorg, maar op het individuele niveau hoeft dat niet te betekenen dat uw verwant en u tevreden zijn over de kwaliteit. Dat komt dan niet alleen omdat er soms gewoon fouten worden gemaakt, maar omdat algemene protocollen niet altijd leiden tot kwaliteit van leven voor individuen. Protocollen kunnen zinvol zijn voor specifieke zogenaamde risicovolle handelingen zoals medicatie geven, sondevoeding en dergelijke. Andere protocollen leider eerder tot een grotere bureaucratie waardoor begeleiders afgeleid worden van hun werkelijke opdracht: het ondersteunen van de kwaliteit van leven van uw verwant. Ook kunnen centraal opgestelde protocollen lijnrecht ingaan tegen wat uw verwant misschien graag zou willen of nodig heeft.
Hoe de zorg georganiseerd wordt, is de verantwoordelijkheid van de zorgorganisatie. Voor cliënten en hun ouders is het resultaat waar het om gaat. Zorg moet leiden tot kwaliteit van leven. Dat kun je alleen realiseren als je echt in een dialoog gaat met een cliënt en diens ouders/vertegenwoordigers over wat kwaliteit van leven voor hen betekent, hoe dat er uit zou zien en hoe dat gerealiseerd kan worden. Samen beoordeel je dan achteraf of de afgesproken zorg daadwerkelijk geboden heeft en of dit inderdaad heeft geleid tot een optimale kwaliteit van leven.