Wat kan iemand zelf?
Het is gebruikelijk om bij het beschrijven van de zorgbehoefte eerst te kijken wat iemand zelf kan en vervolgens alleen de zorg/ondersteuning te bieden bij dingen die hij niet zelf kan doen. Maar het is dan wel belangrijk dat goed gezien wordt wat uw verwant daadwerkelijk zelf kan; niet alleen wanneer alles voor hem meezit, maar ook als hij tegenvallers heeft of gewoon een minder goede dag heeft.
Als je een opsomming maakt van wat uw verwant allemaal zonder hulp kan, kan je het idee krijgen dat hij behoorlijk goed voor zichzelf kan zorgen. Bij nader inzien kan echter blijken dat hij veel van deze handelingen eigenlijk alleen zelf kan doen als u zorgt voor gunstige omstandigheden. Bijvoorbeeld om dingen die hij echt te lastig vindt voor hem te doen, waardoor hij de rust krijgt zich te richten op wat wel binnen zijn bereik ligt. Wat hij kan is dan dus afhankelijk van de steun die hij krijgt uit zijn omgeving.
Het kan ook zijn dat uw verwant misschien wel tot veel in staat is als hij zich goed voelt, maar niet als hij emotioneel niet lekker in zijn vel zit.
Achterblijvende ontwikkeling
Een probleem bij vrijwel alle mensen met een verstandelijke beperking is dat hun ontwikkeling niet zo gelijkmatig verloopt als bij mensen zonder beperking. De verstandelijke ontwikkeling en ook de emotionele ontwikkeling blijft achter bij de gewone leeftijdsontwikkeling. Daarmee bedoelen we niet dat hij een kind is gebleven. We bedoelen daarmee dat hij qua emotionele stabiliteit en kwetsbaarheid misschien vergelijkbaar is met een kind. Dit uit zich bijvoorbeeld in beperkt inlevingsvermogen, niet kunnen wachten, weinig zelfbeheersing, onzeker worden als iets niet lukt.
Overschatting
Kinderen en volwassenen met autisme kunnen vergelijkbare problemen hebben. Hoewel ze soms een bovengemiddelde intelligentie hebben, zijn ze emotioneel vaak kwetsbaar en hebben ze onvoldoende zelfcontrole.
Hoewel de emotionele en de verstandelijke ontwikkeling van uw verwant vrij beperkt kunnen zijn, heeft hij wel de nodige levenservaring opgedaan en daarbij praktische dingen geleerd. Hij kan handelingen verrichten zonder misschien precies te snappen wat hij doet en waarom het een bepaald effect heeft, hij kan woorden gebruiken waarvan hij de betekenis eigenlijk niet kent, enzovoort. Iemand die hem niet goed kent, zou denken dat hij tot aardig wat in staat is, zeker als hij een vrij gewoon uiterlijk heeft.
Mensen die op het eerste gezicht veel lijken te kunnen, maar emotioneel kwetsbaar en onzeker zijn, worden vaak overschat. Soms overschatten ze zichzelf overigens ook. Risico hiervan is dat dit niet alleen tot teleurstellingen leidt bij de persoon zelf, en de mensen in zijn omgeving. Het kan ook tot gevolg hebben dat er te weinig zorg en ondersteuning wordt ingezet en dat van hem een grote zelfstandigheid wordt verwacht dan hij feitelijk aan kan.
Verschil in omstandigheden
Bij het vaststellen van de zorgbehoefte van uw verwant is het belangrijk dat u zicht heeft op het verschil tussen wat hij onder gunstige omstandigheden kan, maar niet meer als hij emotioneel uit balans is. De zorg die uw verwant krijgt moet voldoende flexibel zijn om hem te kunnen ondersteunen op de voor hem moeilijke momenten en niet alleen afgestemd zijn op wat hij nodig heeft als alles meezit.
Help ons via een bijdrage zodat we ondersteuning kunnen blijven leveren.